บทความ Knowledges
สัดส่วนของใบหน้า | Facial Proportion
บทความโดย รศ.พญ.รังสิมา วณิชภักดีเดชา
สัดส่วนในอุดมคติ (Ideal Proportion) ความลับของความสวยที่ไม่ได้จำกัดว่าต้องเป็นความสวยของใบหน้าคน หรือรูปร่างคนเท่านั้น สัดส่วนที่เรากล่าวถึงเรียกว่า สัดส่วนทองคำ (Golden Proportion) หรือ สัดส่วนแห่งสวรรค์ (Divine Proportion)
เรามาทำความรู้จักสัดส่วนทองคำ หรือ อัตราส่วนทองคำ (Golden ratio) กันค่ะ สัดส่วนที่ว่านี้คือ 1.618 ค่ะ
จากภาพเส้นตรง ACB ที่มีจุด A และ B อยู่คนละด้านของเส้นตรง และมีจุด C อยู่บนเส้นตรงนี้ โดยจุด C อยู่ใกล้กับจุด B มากกว่าจุด A
เส้นตรง ACB นี้ มีอัตราส่วนทองคำแฝง คือ
- ความยาวของเส้นตรง AC ต่อความยาวของเส้นตรง CB เท่ากับ 1.618 และ
- ความยาวของเส้นตรง AB ต่อความยาวของเส้นตรง AC ก็เท่ากับ 1.618 เช่นกัน
ค่า 1.618 จึงเป็นค่ามหาเสน่ห์ของความงาม หรือที่เรารู้จักกันผ่านหนังสือและภาพยนตร์ “รหัสลับดาวินซี” คือ ลำดับฟีโบนัชชี (Fibonacci Sequence) ดังนั้นเมื่อมีการการนำเส้นตรงแต่ละเส้นมาหารกัน จึงมีอัตราส่วนเท่ากับ 1.618 พอเอาเส้นตรงหลาย ๆ เส้น ที่มีอัตราส่วนความยาวเท่ากับ 1.618 มาวางต่อเนื่องกัน จะได้รูปโครงสร้างของกล่องสี่เหลี่ยม ซึ่งมีลักษณะเป็นตารางแมทริกซ์ (Matrix)
ที่เห็นได้ชัด ๆ ก็คือสัดส่วนของความสูงต่อความกว้างของใบหน้า ถ้าจะให้ดูสวยได้สัดส่วน ยังต้องวัดได้ 1.618 เลยค่ะ
เรามาลองพิสูจน์ความสวยกันด้วยหน้าของคุณฟลอเรนซ์ คอลเกต ดูว่าบนใบหน้าที่ได้รับการการันตีว่าเป็นใบหน้าสวยที่สุดในอังกฤษ จะมีอัตราส่วน 1.618 ซ่อนอยู่ทั้งหมดกี่จุด
หมออยากให้ผู้อ่านลองเข้าไปดู Youtube ข้างบนเพื่อหาคำตอบให้ตัวเอง ซึ่งจะพบว่าองค์ประกอบบนใบหน้า คุณฟลอเรนซ์ คอลเกต ไม่ว่าจะดูตามแนวตั้งหรือแนวนอน หรือแม้แต่ในสัดส่วนของเส้นโค้งวงแก้มต่างก็มีอัตราส่วน 1.618 ซ่อนอยู่เต็มไปหมด
ดร.สตีเฟน มาร์ควอร์ต (Stephen Marquardt) ศัลยแพทย์ตกแต่งชาวอเมริกันได้พยายามสร้าง “หน้ากากทองคำ” (Golden Facial Mask) ด้วยการนำสามเหลี่ยมที่มีสัดส่วนเป็นอัตราส่วนทองคำมาวางแล้วต่อมุมเข้าไปทีมุม จนได้เป็นวงกลมใหญ่ และพยายามใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์กำหนดจุดที่จะเป็นตา จมูก ปาก และวาดโครงร่างของหน้ากากออกมา โดยเชื่อว่าหน้ากากทองคำนี้ จะเป็นต้นแบบของโครงสร้างหน้าสวยสมบูรณ์แบบในอุดมคติ (Idealize Form) ที่สามารถปรับใช้ได้กับหน้าของคนทุก ๆ คน
หลังจากนั้น ดร.สตีเฟน มาร์ควอร์ต ได้ทดลองนำหน้ากากทองคำมาทาบลงบนใบหน้าต่าง ๆ ที่หลากหลายและต่างเชื้อชาติ จนค้นพบความจริงที่ว่าเมื่อวาหน้ากากลงบนใบหน้าที่สวยงามดึงดูดใจ หน้ากากนี้จะทับพอดีกับโครงหน้าทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นใบหน้าของคนเชื้อชาติใด ๆ ก็ตาม
ในทางตรงกันข้าม ถ้าวางหน้ากากทาบลงไปบนใบหน้าที่ไม่สวยจะพบว่า ตา ปาก จมูก คาง แทบจะไปคนละทิศทางกันกับหน้ากากเลยทีเดียว
ดังนั้น ดร.สตีเฟน มาร์ควอร์ต จึงเกิดความคิดที่ว่า ถ้านำหน้ากากทองคำนี้ไปครอบลงบนใบหน้าของคน ๆ หนึ่ง แล้วเกิดมีบางจุดที่ไม่ฟิตพอดี ถ้าเรามีวิธีที่จะปรับหน้าของคนนั้น ให้เข้ากับหน้ากากให้ได้มากที่สุด คน ๆ นั้น ก็จะมีใบหน้าที่สวยงามมากขึ้นในแบบฉบับของตัวเอง